नोंद

 

खूप प्रत्यक्षात जगलो स्वप्नही पाहून बघ

फक्त मर्यादा जरा स्वप्नात ओलांडून बघ

आजही बोलावतो क्षण टाळला जो नेहमी

टाळ वा टाळू नको पण एकदा जवळून बघ

उचलले पाऊल तू होतेस जाताना तुझे

आज मागे घेत क्षणभर ये पुन्हा येऊन बघ

नोंद तू केलीस अन् जपल्यासही साऱ्या व्यथा

शेवटी ती डायरी आता तुझी जाळून बघ

स्पष्ट दिसतो सर्व पाचोळाच उरलेला इथे

त्यातही काही सुगंधी पाकळ्या शोधून बघ

तोडणे नाते हिरीरीने नसे सोपे जसे

शक्य नसते सांधणे केवळ पुन्हा जोडून बघ

लोक गर्दीने इथे बघतात माझी दुर्दशा

वाटले अवघड तुला तर तू जरा आडून बघ

- निलेश पंडित

२५ एप्रिल २०२४

कात

 

उजेडातल्या सावल्या विरता अंधारात

क्षितिजावरती दूरवर प्रकाश टाके कात

मणी माळतो मोजतो क्षणोक्षणी आशेत

संध्याकाळी गोठतो गूढाच्या छायेत

सूर मधुरसे सोबती रंगांची बरसात

अवघड काळी शांतता जरी खोल ह्रदयात

शांततेतही आगळी मल्हाराची धून

तेज सूक्ष्मसे छेदते तमास उदरातून

दाह ग्रासता खोलवर देहमनाला बोच

सहन करत ती वेदना … आनंदितही तोच

- निलेश पंडित

२० एप्रिल २०२४

प्रपात

 

जीव रमे तुटे  ।  दशके लोटली

विरून उरली  ।  सहवासी

जाणिवेचा सोस  ।  एकला विद्यार्थी

जग अर्थाअर्थी  ।  शिकतो मी

हपापतो जीव  ।  सहवासासाठी

धाव गर्दीपाठी  ।  हकनाक

शोधण्यात सगा  ।  दुरावले सगे

व्यर्थ आगेमागे  ।  जाचे गर्दी

आजन्म पाखरू  ।  व्यग्र भिरभिरे

परके सोयरे  ।  फुलांसम

त्यात होते स्वप्न । व्यर्थ धूसरसे

मन वेडे पिसे  । जन्मभर

खुणावे संतत  ।  काही आसपास

केवळ आभास  । असूनही 

दूर वा निकट  ।  अमूर्त वा मूर्त

श्वास ह्या श्वासात  ।  उष्ण तिचा

रेशमी गुंफण  ।  असे नसे त्याची

गूढ आनंदाची  ।  पायवाट

पथिक एकटा  ।  उरलो मी आज

समाप्तीचे तेज  ।  पाहतो मी

सल जाच खोच  ।  तक्रार काहीही

सुतराम नाही  ।  मनोमन

तेवणारी वात  ।  विरणारी ज्योत

काळाचा प्रपात  ।  मावळू द्या

- निलेश पंडित

१७ मार्च २०२४

शोध

(वृत्तः रुचिरवदना)

बाहेर स्वस्थ मात्र आत त्रस्त नेहमी

सोसून वंचना सदैव लाभता कमी

… मी रोजरोज तेच जगत फक्त राहिलो

अज्ञात गूढ नकळत नेमका कोण मी

गोंगाट पाळण्यात गमावून शांतता

वाटेवर इतरांच्या सक्तीत चालता

… मी मला खुद्द विसरलो … दुरावलो मला

भीती मनात मुरत दावणीस बांधता

… केवळ म्हणून परतलो स्वताकडे जसा

वाटलो मूळ मीच मला अपरिचित तसा

… भांबावलो अपात्र भासलो जगापुढे

एकाकी मी … जाणला जगायचा वसा

उमगले समुद्रातलेच बेट सर्वही

आपलाच आपल्यास शोध गर्दीतही

- निलेश पंडित

३ फेब्रुवारी २०२४

आधार

वलय विरले आणि माफक दाटला अंधार भवती

उजळण्याची पूर्ववत् जग शक्यता सुतराम नव्हती

… नेहमी जाणून होते व्हायचे होतेच हे मी

परत ओहोटीत फिरणे संपता अंतास भरती

अल्पशा मोठ्या कधी तर कैक छोट्याशा अपेक्षा

फोल त्या ठरतील अन् घेतील जगण्याची परीक्षा

… लागली ग्रासू मनाला हीच चिंता जीवघेणी

हाय दैवाने दिली वाटे मला का घोर शिक्षा!

आजवरचे … वाटले … संपूर्ण जगणे फोल ठरले

भूतकाळाचा विसर पडला जणू ऐश्वर्य विरले

… फक्त त्यांचा एक केवळ शेवटी आधार उरला

प्रियसख्याचे शब्द जेव्हा नेमके ह्रदयात शिरले

केस दिसले दोन पिकलेले मला माझेच जेव्हा

तो म्हणाला, “डाय कर ना हे असे दिसतील तेव्हा!”

- निलेश पंडित

२ जानेवारी २०२४

भयभीत

 

भरती ओहोटीचे आभास

सतत अव्याहत

सरत जाणारा काळ

येणारा एकेक क्षण

बाजूला सारत

जुने क्षण

मनोमन विसरत जाणारी तू

अचानक एका क्षणी विरलीस

तरी उरलीस

तुझ्या आवडत्या

तू चितारलेल्या

जास्वंदीच्या फुलात

तुझ्या आवडत्या

नादावलेल्या सनईच्या सुरात

आणि तुला खळखळून हसवणाऱ्या

आणि तुझ्या भ्रमिष्टावस्थेतल्या

तोडक्यामोडक्या भाषेत

दाद मिळवणाऱ्या

पु लंच्या सखाराम गटणेतही

ह्या सर्वांचा एक

उसवलेला जुनाट बटवा

कसाबसा 

माझ्या बोजड सामानात सांभाळत

मी क्षण दिवस मास मोजतोय

अंतर्मनात भयभीत होऊन

… मी तर उरण्याचीही 

शक्यता आधीच विरलीय!

- निलेश पंडित

९ डिसेंबर २०२३