साधना

शून्यातून
जग निर्माण करणाऱ्यांची
चरित्रं वाचली - महती ऐकली होती

पण सुनिर्मित - सुशोभित जगातून
फक्त शून्य वेचणाऱ्यांची
कल्पना अशक्य होती तेव्हा...

कुतूहलाने
साधनेची - उपासनेची प्रतिमा
धुंडाळत गेलो

दिसली सतारीच्या तारा
काचलेली बोटं...
ऐकले तंबोऱ्याशी एकरूप झालेले
श्रमलेल्या, रुळलेल्या गळ्यातील सूर...
पाहिल्या मूर्ती घडवणाऱ्या हातांच्या
ताणलेल्या शिरा...
वाचल्या दिग्गजांच्या शब्दसामर्थ्याने
प्रकाशित कविता...
बघितले अवघ्या जगातील गोलाईशी
तादात्म्य पावणारे नृत्याविर्भाव...

...आणि या सगळ्यांमागे दिसत राहिला
दैदीप्यमान परिवेष
सर्वांना हवाहवासा वाटणारा

पण त्या कुतूहलास
पुरेसं खाद्य मिळालं नाही
----------
तुम्ही दिसलात
भेटलात
जपताना
आपल्या तथाकथित लेकीला...
केवळ साडेपाच महिन्यात जन्मलेल्या
तरी जगलेल्या बधीर जीवाला
देशाचा - परदेशाचा
प्रत्येक प्रवास टाळत...
प्रत्येक सुखाच्या दालनाचं दार
बाहेर राहून बंद करत

तुम्ही जगलात
त्या मांसाच्या गोळ्याला
सर्व सोपस्कारांसकट
पासष्ट वर्षं
निसर्गानं दिलेलं तिचं सर्वायुष्य जगवून
कटाक्षानं नंतर मरण्यासाठी...
लख्ख अंधारात
सर्व दालनांबाहेर
शुष्क बोचऱ्या जगात

तेव्हा साधना...उपासना
यांचे अर्थ कळले
कुतुहलाचं पोट भरलं
डोळेही भरले
आणि दिसली तुमची
काचलेली बोटं
सुरकुतलेले गळे
ओढलेल्या शिरा
आणि स्वत:शीही अव्यक्त औदासिन्याच्या परिवेषात
गुरफटलेली एक दैदिप्यमान कविता

- निलेश पंडित
२७ ऑगस्ट २०१२

शेवट थोडा संदिग्ध होता त्यातील संदिग्धता कमी करून संगती थोडी वाढवण्यात रणजीत पराडकर या माझ्या कवीमित्राची मोलाची मदत झाली - त्याबद्दल त्याचे मनापासून आभार.