सत्य

 

दोन पेशी एक होता जन्मते काही खरोखर 

आणि बाकी कल्पना प्रत्येक जी विरतेच नंतर 

… कल्पनांचे कल्पनांवर नेहमी बांधून इमले

माणसांचे फुलत जाते विश्व मायावी निरंतर

त्यातही प्रत्येक टप्प्यावर निपजते अजब काही

वेदनामय रात्र नंतर एक आशेची उषाही

… स्वप्न पडते स्वप्न फुलते संपते कालांतराने

मात्र उरतो अश्म एखादा व त्यावरचा ठसाही

त्या ठशासाठीच होतो जन्म काही पाकळ्यांचा

जन्म सरतो गंध दरवळण्यात सुकणाऱ्या फुलांचा

… सर्व होती नामशेषच पाकळ्या त्या अन् फुलेही

अंत होतो मागही उरल्याविना अगणित ठशांचा

… एक उरणाराच देतो स्वप्न पुरते जन्मभर जे

स्वप्न ते ती कल्पना आजन्म ठरते सत्य माझे

- निलेश पंडित 

२७ ॲागस्ट २०२५

क्लेश

 

मागे वळून पाहताना 

एखाद्या शिलालेखाप्रमाणे

अजरामर झालेले

आयुष्यातले 

आयुष्याला पुरून उरणारे

जीवघेणे क्रूर 

त्या वेळचे वेदनामय क्षण

होत जातात किंचित् अस्पष्ट 

टिकूनही खोल

दृढावून निबरलेले

वेदना संपली

तरी न जाणारे व्रण

धुळीने माखून होतात 

दृश्य राहूनही निर्जीव

वेदनेवर जिरेटोप चढवून

हारतुरे घालून

गोंजारून

तिचं प्रदर्शन करण्याचा काळ

जातो सरत

समुद्रकिनाऱ्यावरच्या

हातातून झरत निसटत जाणाऱ्या 

वाळूप्रमाणे

तसंच काहीसं अनुभवत 

उभा आहे मी एकटा

क्षितिजाच्या दिशेने

मावळत्या सूर्याकडे 

पहात

क्षणिक आशेने

येणाऱ्या जाणाऱ्या 

तुरळक होड्यांकडे बघत

आशाळभूत नजरेने

ढगांनी न आच्छादलेला

असा मावळता सूर्य 

बघत राहणं

असतं केवळ क्लेशकारक

- निलेश पंडित 

१९ जुलै २०२५

दुहेरी

 (वृत्तः भूपतिवैभव)

समजलो ज्यास मी महाल बळकट माझा 

ते केवळ होते नाजुक छोटे घरटे

आगळा मानले कल्पवृक्ष मी ज्याला

तो झुडूप होता एक रानटी खुरटे

मिळताच मला संकेत राजमार्गाचे

मी माझे त्याच दिशेला पाय वळवले

अज्ञात नागमोडी वाटेवरती त्या

वळणा-चकव्यांनी हातोहात फसवले

गेले फुंकत आयुष्य शंख युद्धाचे

मी ऐकत गेलो क्षणोक्षणी रणभेरी

चलबिचल मनाची सदैव लपवित गेलो

भीती-ईर्षेचे व्रत घेऊन दुहेरी 

रेशीमस्पर्श हातास तुझ्या हाताचा

होताच वाटते घरटे महाल सुंदर

पायवाट ठरते राजमार्ग लढण्याचा

अन् ईर्षा करते कुरघोडी भीतीवर

- निलेश पंडित

२२ जून २०२५

चौकट

 (वृत्तः लवंगलता)

तहान काही घोटांची तर खोल डोह पाण्याचा

का मारावा सूर कशाला ध्यास खोल जाण्याचा?

तरंगात वरवरती प्रतिबिंबे परिचितशी दिसता

काठावर सहवास आपला त्या प्रतिबिंबांपुरता

ओंगळ जलचर गाळ तळाशी असोतही असलेले

आपण पाहू काठावरती फूल फक्त फुललेले 

जसा डोह बाहेर तसा वसतसे आतही एक

तुला मला ठाऊक त्यातही जलचर गूढ अनेक

आपलाच आपल्यात गहिरा अनोळखी पण तोही

कधी शांत निर्मोही सुखकर कधी भयंकर द्रोही

ह्या डोहाचे त्या डोहाशी नाते हवे कशाला?

स्पष्ट सपाटीवर घावांचा का आगंतुक घाला?

असे डोह अन् गाळ असा हे असेच सगळे असते

जपायचे अन् असेच फुलवायचे आगळे नाते

… स्वीकारत हे हात घेत हातात असे बघताना

क्षण येती अद्वितीय काही चौकटीत जगताना

क्षणभर मात्र दिसे स्फटिकासम स्वच्छ तळाशी पाणी

अवचित मग नकळतही स्फुरती परिपूर्तीची गाणी

परिपूर्ती नसतेच निरंतर गाळ स्वच्छ पाणीही

नसे शांतता वा कोलाहल अन् नसती गाणीही

- निलेश पंडित 

७ जून २०२५

अगोचर

 

संपणे अस्तित्व सर्वांचे भयंकर वाटते 

कल्पनेमधल्या भराऱ्या हेच उत्तर वाटते 

एकदोघांची खरी त्या नेत्रदीपक उन्नती 

वाढले पण बहुजनांपासून अंतर वाटते

भक्त रामाचा म्हणवतो देत आरोळी बडी

पाहता ते ध्यान त्याचे फक्त वानर वाटते

तेच ते असतात सगळे रूप केवळ बदलते

बोलणे प्रेषित महात्म्याचे अगोदर वाटते 

भासते वर जे सुवासिक दडविते दुर्गंध ते

वाहते साधेच पाणी स्वच्छ अत्तर वाटते

निर्मितीनंतर पुढे संहार अनपेक्षित घडे

माणसाला गवसलेलेही अगोचर वाटते

- निलेश पंडित 

३० मार्च २०२५

हुलकावणी

 

मनापासून थोडे वेगळे वागायचे होते

मला माझ्या मनाचे सांगणे ऐकायचे होते

जरी मी चारचौघांसारखा होतो समाधानी

मला तू सोसलेले दुःखही सोसायचे होते

कधी जर भेटलो नसतोच तर झाले बरे असते

असो हे व्हायचे होते जसे ते व्हायचे होते

सदोदित येत वरचेवर पुन्हा स्वप्नात ती गेली  

तिला जाऊनही माझ्याकडे परतायचे होते 

मनाच्या मत्त वारूने उधळणे सोडले नाही

जरासे थांबणे अन् चालणे जमवायचे होते

दिली हुलकावणी प्रत्येक टप्प्यावर मला त्याने 

नशीबाला जणू काहीतरी सुचवायचे होते

- निलेश पंडित 

२९ मार्च २०२५